Zon Pengetahuan

Asid borik, juga dikenali sebagai asid ortoborik atau Acidum boricum, adalah sebatian kimia penting yang digunakan dalam banyak makmal dan operasi industri. Dengan struktur unik dan sifat serba bolehnya, ia telah menjadi reagen yang sangat diperlukan dalam kimia, biologi dan farmasi. Dalam catatan blog ini, kami ingin melihat lebih dekat sifat dan aplikasi asid borik.

Struktur Kimia dan Sifat Asid Borik

Asid borik adalah sebatian kristal tidak berwarna yang terdiri daripada boron, oksigen dan hidrogen. Formula kimianya ialah H3BO3. Pada peringkat molekul, asid borik mempunyai struktur planar di mana atom boron dikelilingi oleh tiga atom oksigen. Susunan ini memberikan sebatian ini kesan keasidan lemah.

Antara sifat fizikal utama asid borik adalah:

• Takat lebur: 169°C
• Takat didih: 300°C (dengan penguraian)
• Keterlarutan dalam air: 4.7 g/100 ml pada 20°C
• Keterlarutan dalam etanol: 4.0 g/100 ml pada 20°C

Selain itu, asid borik dalam bentuk cair adalah berasid lemah, dengan nilai pH sekitar 5.1 dalam larutan akueus. Sifat ini menjadikannya agen penimbal dan pentitratan yang berguna dalam analisis kimia.

Kewujudan dan Pemerolehan Asid Borik

Asid borik wujud secara semula jadi dalam bentuk borat dalam kerak bumi, terutamanya di kawasan gunung berapi. Simpanan semula jadi terbesar ditemui contohnya di Turki, Amerika Syarikat, Argentina dan Chile.

Secara industri, asid borik terutamanya diperoleh melalui tindak balas borat dengan asid sulfurik atau asid hidroklorik. Proses ini membawa kepada pelepasan asid borik, yang kemudiannya disucikan dan dikristalkan. Kaedah lain untuk memperoleh asid borik termasuk pengekstrakan dari air laut atau pemulihan dari air sisa industri.

Aplikasi Asid Borik dalam Makmal dan Industri

Sifat serba boleh asid borik menjadikannya alat berharga dalam pelbagai bidang aplikasi. Antara bidang penggunaan utama adalah:

1. Analisis Kimia dan Pentitratan

Disebabkan kesan keasamannya, asid borik digunakan sebagai agen penimbal dan pentitratan dalam kimia analitik. Ia digunakan contohnya untuk menentukan kandungan hidroksida atau karbonat.

2. Perlindungan Kebakaran dan Perencatan Api

Asid borik adalah agen kalis api yang berkesan dan digunakan dalam produk perlindungan kebakaran seperti cat kalis api, rawatan impregnasi kayu atau tekstil. Ia menghalang penyebaran api dengan mengurangkan pelepasan gas mudah terbakar.

3. Kosmetik dan Penjagaan Badan

Dalam industri kosmetik, asid borik berfungsi sebagai pengawet, pengatur pH, dan antioksidan dalam produk seperti krim, losyen atau syampu. Ia juga digunakan dalam ubat-ubatan untuk merawat penyakit kulit.

4. Pertanian dan hortikultur

Dalam pertanian, asid borik digunakan sebagai baja untuk mengatasi kekurangan boron dalam tanah. Selain itu, ia boleh berfungsi sebagai fungisid dan racun serangga untuk kawalan perosak.

5. Teknologi nuklear

Di loji kuasa nuklear, asid borik digunakan sebagai penyerap neutron dalam air penyejuk untuk mengawal tindak balas berantai dan meningkatkan keselamatan reaktor.

6. Industri farmaseutikal dan perubatan

Dalam perubatan, asid borik digunakan sebagai antiseptik, disinfektan, dan larutan pembasuh luka. Selain itu, ia digunakan dalam farmasi sebagai bahan tambahan dalam ubat-ubatan.

7. Kimia makmal

Asid borik adalah reagen serba guna dalam makmal kimia. Ia berfungsi antara lain sebagai penimbal, pembentuk kompleks, agen pemendakan, dan agen pengeringan dalam pelbagai prosedur analisis.

Senarai ini menunjukkan bahawa asid borik memainkan peranan penting dalam pelbagai industri dan bidang aplikasi. Ciri-ciri uniknya menjadikannya alat yang sangat diperlukan dalam makmal dan industri.

Aspek keselamatan dan pengendalian asid borik

Walaupun asid borik secara umumnya dianggap agak selamat, beberapa aspek keselamatan perlu diperhatikan semasa mengendalikannya:

• Asid borik adalah sedikit toksik jika tertelan dan dalam dos tinggi boleh menyebabkan kerosakan hati dan buah pinggang.
• Sentuhan dengan mata boleh menyebabkan kerengsaan oleh asid borik.
• Penyedutan habuk asid borik boleh menyebabkan kerengsaan saluran pernafasan.
• Asid borik tidak mudah terbakar, tetapi boleh mengeluarkan wap beracun apabila dipanaskan.

Oleh itu, adalah penting untuk menggunakan langkah perlindungan yang sesuai seperti sarung tangan, cermin mata keselamatan, dan pengudaraan yang baik semasa mengendalikan asid borik. Tumpahan asid borik harus segera dilap dan dilupuskan dengan betul.

Kesimpulan: Asid borik – alat makmal serba guna

Asid borik adalah sebatian kimia dengan pelbagai ciri berguna yang menjadikannya alat berharga dalam makmal dan industri. Dari kimia analitik hingga perlindungan kebakaran dan perubatan – asid borik digunakan dalam pelbagai bidang aplikasi.

Dengan spektrum fungsi yang luas, asid borik telah menjadi komponen penting dalam kerja makmal moden. Dengan pengendalian dan langkah keselamatan yang betul, ia dapat memanfaatkan sepenuhnya kelebihannya dan memberikan perkhidmatan berharga kepada saintis, juruteknik, dan penyelidik.