Kennisdomein

Ammoniumbenzoaat is een belangrijk onderdeel in veel industriële processen en producten. Als zout van benzoëzuur en ammoniak vindt het brede toepassing in de chemische industrie. In deze blogpost nemen we een gedetailleerdere kijk naar de eigenschappen en toepassingsmogelijkheden van ammoniumbenzoaat.

Wat is ammoniumbenzoaat?

Ammoniumbenzoaat is een chemische verbinding die bestaat uit benzoëzuur en ammoniak. De molecuulformule is C6H5COO-NH4+. Bij kamertemperatuur is het een wit, kristallijn poeder. Ammoniumbenzoaat is goed oplosbaar in water en heeft een licht zure smaak.

Benzoëzuur is een aromatisch carbonzuur dat van nature voorkomt in veel fruit en bessen. Ammoniak is op zijn beurt een kleurloze, gasvormige verbinding die bestaat uit stikstof en waterstof. Door de reactie van deze twee stoffen ontstaat ammoniumbenzoaat.

Productie van ammoniumbenzoaat

De industriële productie van ammoniumbenzoaat gebeurt meestal door neutralisatie van benzoëzuur met een ammoniakoplossing. Hierbij reageren de carbonzuurgroep van het benzoëzuur en de aminogroep van het ammoniak met elkaar onder vorming van het zout.

De chemische vergelijking luidt:

C6H5COOH + NH3 → C6H5COO-NH4+

Het zo ontstane ammoniumbenzoaat kan vervolgens door droging in zijn vaste kristallijne vorm worden overgebracht.

Eigenschappen en toepassingen van ammoniumbenzoaat

Ammoniumbenzoaat vertoont een aantal nuttige eigenschappen die het interessant maken voor veel industriële toepassingen:

Conserveringseigenschappen

Ammoniumbenzoaat is een effectief conserveermiddel dat vooral in de voedingsindustrie wordt gebruikt. Het remt de groei van schimmels, gisten en bepaalde bacteriën. Daarom wordt het gebruikt in dranken, bakkerijproducten, jam en ander voedsel als natuurlijk conserveermiddel.

pH-bufferfunctie

Ammoniumbenzoaat kan ook als pH-buffer worden ingezet. Het helpt om de pH-waarde binnen een bepaald bereik te houden. Dit is bijvoorbeeld belangrijk in schoonmaakmiddelen, cosmetische producten of verf.

Oplosmiddel

Vanwege zijn goede oplosbaarheid in water kan ammoniumbenzoaat worden gebruikt als oplosmiddel of emulgator. Het ondersteunt de homogenisatie van stoffen in waterige systemen.

Verdere toepassingen

Naast de genoemde hoofdtoepassingen wordt ammoniumbenzoaat ook gebruikt als:

• Vochtvasthoudend middel in lijmen en lakken
• Onderdeel van antivriesmiddelen
• Toevoeging in meststoffen
• Hulpstof in de farmaceutische industrie
• Component in vlamvertragers

Veiligheidsaspecten en regelgeving

Zoals bij alle chemische stoffen moeten ook bij ammoniumbenzoaat veiligheidsaspecten in acht worden genomen. Het zout is weliswaar niet geclassificeerd als schadelijk voor de gezondheid, maar kan bij inademing, inslikken of huidcontact tot irritatie leiden.

Daarom moeten bij het omgaan met ammoniumbenzoaat de gebruikelijke beschermingsmaatregelen worden nageleefd, zoals het dragen van beschermende handschoenen en een veiligheidsbril en een goede ventilatie. Bij onjuiste behandeling kunnen bovendien gevaren ontstaan zoals stofvorming of vrijkoming van ammoniak.

Het gebruik van ammoniumbenzoaat is in veel landen onderworpen aan wettelijke voorschriften. Zo is het bijvoorbeeld in de EU als voedingsadditief E 284 toegestaan, maar onderhevig aan hoeveelheidsbeperkingen. Ook in andere branches zoals de cosmetica- of farmaceutische industrie gelden specifieke voorschriften voor het gebruik.

Conclusie

Ammoniumbenzoaat is een veelzijdig inzetbaar zout dat in de chemische industrie tal van toepassingsmogelijkheden vindt. Vanwege zijn conserverende, pH-bufferende en oplossende eigenschappen is het een belangrijke hulpstof in de meest uiteenlopende producten en processen.

Ondanks zijn relatief eenvoudige hantering moeten bij het omgaan met ammoniumbenzoaat echter de geldende veiligheidsvoorschriften in acht worden genomen. Al met al vormt het een nuttige en veelzijdige chemische bouwsteen die in de industrie niet meer weg te denken is.